یک شب قبل از برگزاری جشن عروسی مراسم حنابندان برگزار خواهد شد. نحوه برگزاری جشن حنابندان در شهر های مختلف ایران با یکدیگر تفاوت دارد و هر قوم طبق آداب رسوم خود جشن حنابندان را برگزار خواهد کرد. جشن حنابندان بسیار بیشتر از جشن های دیگر حتی شب عروسی برای افراد جذاب و دلنشین خواهد بود. در شب حنابندان تعداد کمتری حضور دارند و افراد درجه یک حضور پیدا می کنند همین مساله باعث می شود که خاطرات جشن حنابندان بسیار بهتر از جشن عروسی در ذهن افراد باقی بماند. در ادامه به بررسی نحوه برگزاری این جشن در قوم های مختلف خواهیم پرداخت با ما همراه باشید.
جشن حنابندان در تبریز و اصفهان
آذری زبان ها جشن حنابندان را بسیار جذاب برگزار می کنند. در گذشته جشن حنابندان درست یک شب قبل از جشن عروسی برگزار می شد اما امروزه سعی می کنند دو الی سه شب قبل از مراسم عروسی این جشن را برگزار کنند. در تبریز برای برگزاری جشن حنابندان ابتدا عروس و داماد باید دوش بگیرند و سپس به دست های آن ها در حمام حنا بگذارند تا نوبت به شرکت کردن در جشن حنابندان برسد. برخلاف تبریز در اصفهان برای برگزاری جشن حنابندان از چند روز قبل آماده نمی شوند و همان یک روز قبل از برگزاری جشن عروسی نوبت به مراسم حنابندان خواهد رسید. برای برگزاری این جشن در اصفهان خانواده داماد یک شرف مخصوص حنا آماده کرده و آن را تزئین می کنند. سپس با خود به مراسم حنابندان می برند. در اصفهان خانواده داماد حنا و کادوهای عروس را به همراهی آشنایان داماد و کسانی که تنبک می زنند به خانه پدری عروس خانم می برند. برخلاف آداب رسوم تبریز، حنا را در اصفهان در میان اقوام و در جشن حنابندان به دست های عروس و داماد می گذارند.
هزینه برگزاری جشن حنابندان
در قوم های مختلف آداب رسوم های متفاوتی برای برگزاری حنابندان وجود دارد بنابراین نمی توان به طور دقیق درباره هزینه ها صحبت کرد اما به طور معمول خانواده ها سعی می کنند وظایف و هزینه ها را ما بین یکدیگر تقسیم کنند. برای مثال برای برگزاری جشن حنابندان پذیرایی از مهمان ها (میوه، شام، شیرینی) بر عهده پدر عروس خانم است. اما هزینه آرایشگاه، لباس حنابندان عروس خانم، فیلمبرداری، حنا و .. بر عهده داماد می باشد. البته امروزه خانواده ها برای کمتر کردن هزینه های برگزاری مراسم عروسی تلاش خود را می کنند تا از برگزاری چنین مراسمی چشم پوشی کنند.
جشن حنا در سیستان و بلوچستان
آداب رسوم مردم سیستان بلوچستان برای برگزاری جشن حنابندان کاملا متفاوت از مردم تبریز و اصفهان است. جالب است بدانید که جشن حنا در سیستان بیشتر از یک روز طول می کشد. مردم سیستان برای برگزاری جشن حنابندان از یک شب قبل حنا را خیسانده و آماده می کنند. برای دعوت از افرادی که قصد دارند به جشن حنابندان آنها بیایند همان شب مقداری از حنا را به خانه آن ها خواهند فرستاد. سپس فردای آن روز افرادی که دعوت شده اند به خانه پدری داماد می آیند و به همراه خانواده داماد به سمت خانه پدری عروس در حالیکه سینی حنا بر روی سر یکی از افراد قرار دارد حرکت می کنند. مراسم حنابندان در سیستان و بلوچستان بسیار شاد و جذاب به همراه شعرخوانی کف زدن و .. برگزار خواهد شد.
شعر حنا در سیستان و بلوچستان:
(امشب حنا می بنده / به دست و پا می بنده / اگر حنا نباشه آب طلا می بنده / حنا حنا می بنده به دست و پا می بنده / حنای زابل جانه فامیل شاه (داماد) می بنده/ حنا حنایه، حنا چه خوش نمایه / دست عروس نبندین، تا مادرش بیایه)
سپس طبق یک سنت قدیمی در خانه عروس را می بندند و اقوام عروس پشت در می ایستند و ابیاتی را در دو طرف در هر دو خانواده می خوانند که سمبلیک است و بیانگر نزاعی ظاهری بین داماد و مادر زن است که نمی خواهد دخترش را از خود دور کند و به خانه شوهر بفرستد:
اقوام داماد / در واکنه در واکنه حنا میاره ور شما
اقوام عروس / حنای شما مال شما ما زن نداریم ور شما
اقوام داماد / در واکنه در واکنه ساعت می آره ور شما
اقوام عروس / ساعت شما مال شما ما زن نداریم ور شما
اقوام داماد / در واکنه در واکنه دستمال میاره ور شما
اقوام عروس / دستمال شما مال شما ما زن نداریم ور شما
تا این که می رسه به… در واکنه در واکنه داماد میاره ور شما
که به احترام نام داماد و نه به جهت هدایا در را باز می کنند و اقوام داماد با حالت هجوم و تصرف خانه عروس که حالت سمبلیک و شادی آفرین دارد وارد خانه عروس می شوند.
تزئین حنای عروس چگونه انجام می شود؟
خیساندن حنا و تزئین آن در ظرفی خاص بر عهده خانواده داماد است. اگر قصد ندارید که خانم های خوش ذوق از خانواده داماد را به زحمت بیاندازید می توانید با تیم تشریفات عروسی منزا تماس گرفته و برگزاری جشن حنابندان همچنین تزئین و آماده کردن حنا را به عهده آن ها بسپارید. در غیر اینصورت زحمت تزئین و آماده سازی حنا که بسیار هم اهمیت دارد به عهده بانو های خوش ذوق و هنرمند خانواده داماد نیز می باشد. قدیمی ترین سبک برای تزئین حنا در زمان گذشته خیساندن حنا و ریختن آن در یک ظرف معمولی بود که با استفاده از چیدمان شمع در دور آن جلوه بهتری می گرفت. اما امروزه راه های بسیاری برای تزئین سینی حنا وجود دارد. برای مثال خانواده داماد می توانند حنا را به صورت چند طبقه درست همانند یک کیک عروسی در بیاورند و سپس با استفاده از گل، و وسایل تزینی آن را آماده کنند.
